In onze kerncentrale draait alles om de veiligheid. Daarom is de kerncentrale uitgerust met veel verschillende veiligheidssystemen. Die zijn dubbel of driedubbel uitgevoerd en kunnen op meerdere manieren worden bediend. Met stroom, met stoom, met de hand of met zwaartekracht. Als het ene veiligheidssysteem uitvalt, neemt het andere het over.
Onze kerncentrale kan twee weken zonder hulp van buitenaf veilig functioneren
Onze centrale is sinds de in bedrijfstelling in 1973 voortdurend aangepast aan de stand der techniek. Dat is wettelijk geregeld. Iedere tien jaar wordt de veiligheid geëvalueerd en vergeleken met andere centrales. Als er betere veiligheidssystemen mogelijk blijken, worden deze ingepland en tijdens onderhoudsstops aangebracht.
Stroom en koeling
De veiligheidssystemen van de kerncentrale kunnen onder allerlei (extreme) omstandigheden voor elektriciteit en koeling zorgen. Dat zijn belangrijkste taken van alle systemen. Al de veiligheidssystemen samen garanderen dat de eigen stroomvoorziening voor de bediening en de koeling van de kerncentrale altijd werken. Met eigen elektriciteit kunnen de beschikbare grote voorraden koelwater voor het koelen van de splijtstof worden aan- en afgevoerd.
Zo lang er noodstroom en koeling is, blijft de kerncentrale dus veilig. Ook bij grote ongevallen en natuurrampen zoals aardbeving, ontploffing en overstroming. De kerncentrale kan dan twee weken zonder hulp van buitenaf in zijn eigen stroom voorzien en de koeling op gang houden.
Bediening veiligheidssystemen
De automatische bediening van onze kerncentrale houdt de procesgegevens en de omstandigheden voortdurend in de gaten. Als er ontoelaatbare afwijkingen zijn, gaat de centrale vanzelf veilig uit bedrijf.
Het aanzetten van veiligheidssystemen na een ongeluk gaat dus helemaal van zelf. Onze medewerkers op de regelzaal hoeven in principe zelf niets te doen om de centrale te bedienen. Ze controleren voornamelijk of alle systemen werken zoals dat hoort. Dus ook als er geen mensen meer op de centrale aanwezig zouden zijn, blijft deze veilig.
Andersom geldt dat de mens wel kán ingrijpen als dat nodig is. Met één druk op de knop kan de kerncentrale in een veilige toestand worden gebracht. Het kernsplijtingsproces stopt meteen en de (automatische) veiligheidssystemen zorgen dat de kern wordt gekoeld en veilig blijft.
De veiligheidssystemen kunnen ook van een afstand tot de centrale worden bediend. Wij hebben een afgezonderde, gebunkerde ruimte met een reserve-regelzaal. Vanaf deze plek kunnen wij bediening van de centrale overnemen. Bijvoorbeeld als onze gebruikelijke regelzaal niet meer beschikbaar is.
Voortdurend verbeteren veiligheidssystemen
Voortdurend verbeteren van onze prestaties is een vast onderdeel van onze bedrijfscultuur. Dit geldt zeker voor de veiligheid. Sinds de inbedrijfstelling (1973) is onze kerncentrale letterlijk duizend keer veiliger gemaakt.
- De Duitse techniek en de uitzonderlijk hoge kwaliteit van de installatie zorgen voor een goede basis.
- Iedere tien jaar vergelijken wij ons met de internationale stand van de techniek op het gebied van veiligheidssystemen.
- Na een grondige evaluatie worden (na toestemming van de overheid) weer nieuwe veiligheidsverbeteringen doorgevoerd.
- Op deze manier blijft onze kerncentrale tot 2014 tot de 25 procent veiligste kerncentrales in de westerse wereld behoren.
De grootschalige verbeteringen uit 1986, 1997, 2006 en 2013-2017 zorgen voor steeds grotere, achteraf ingebrachte veiligheid.
Koelsystemen
Of de kerncentrale nu in bedrijf is of stilligt voor onderhoud: de splijtstof moet altijd onder water staan. Dat is nodig om de (rest-)warmte die de splijtstof door radioactief verval produceert af te voeren. Ook is een laag water een effectieve afscherming van radioactieve straling. Zolang de kern is bedekt met water, is hij veilig.
- Er zijn veel systemen en watervoorraden die los van elkaar en onder alle omstandigheden er voor zorgen dat de kern bedekt blijft met water.
- Daarnaast zijn er systemen die zekerstellen dat onder alle omstandigheden de warmte van de kern kan worden afgevoerd.
- Deze systemen vullen elkaar aan of nemen het van elkaar over. Dit noemen we redundantie.
- Koelwater wordt in normale omstandigheden geleverd door de Westerschelde.
- In nood zijn er grote watervoorraden op het terrein aanwezig die direct en automatisch kunnen worden aangesproken.
- Als de Westerschelde en de watervoorraden via de normale systemen niet (meer) beschikbaar zijn, wordt overgeschakeld op grondwater.
- In uiterste gevallen kunnen er zelfs brandweerpompen worden aangesloten op het koelsysteem van de kerncentrale. Oppervlaktewater wordt dan gebruikt om er direct de kern mee te koelen.
Noodstroom
Onze kerncentrale maakt elektriciteit voor het landelijk net. Tegelijk gebruiken wij zelf ook elektriciteit voor het bedienen van de installatie. Om zeker te stellen dat de kerncentrale altijd over elektriciteit kan beschikken, zijn tal van (onafhankelijke) noodstroomvoorzieningen aangelegd.
Er zijn twee eigen noodstroomnetten die worden gevoed door meerdere dieselcentrales. Eén zo’n dieselcentrale is genoeg om de centrale veilig te houden. Er zijn er vijf, verdeeld over verschillende locaties die deels ook gebunkerd en overstromingsbestendig zijn.
Als deze vijf dieselcentrales allemaal niet beschikbaar zijn, hebben wij nog een mobiele dieselgenerator die aangekoppeld kan worden. Zo’n generator kan ook vanaf een afstand worden aangevoerd (bijvoorbeeld ingevlogen met een helikopter).
Er is genoeg diesel op ons terrein aanwezig om dit twee weken vol te houden. Daarna zijn er meerdere accupakketten die de instrumentatie van de kerncentrale nog urenlang van stroom kunnen voorzien. Pas daarna wordt ondersteuning van buitenaf noodzakelijk.
Meer over veiligheidssystemen
Eigenlijk zijn er te veel veiligheidssystemen om op te noemen. Wie hier meer van wil weten kan drie brochures downloaden die hier meer informatie over geven:
> ‘Blik in de Bol’ – met uitleg over de werking van de kerncentrale inclusief de veiligheidssystemen