Reactorbeveiliging aangepast, verhelpen lagerschade duurt langer
Zaterdag 4 augustus is de kerncentrale automatisch uitbedrijf gegaan nadat een fractie van een seconde een storing optrad in één van de twee kanalen van het reactorbeveiligingssysteem. Het reactorbeveiligingssysteem zorgt er voor dat bij afwijkingen de reactor automatisch wordt afgeschakeld en de kerncentrale automatisch in een nucleair veilige toestand wordt gebracht en gehouden. Dat gebeurt ook bij een storing in het reactorbeveiligingssysteem zelf.
Als één van de twee kanalen van dit (dubbel uitgevoerde) systeem uitvalt, gaan de door dat kanaal gestuurde componenten automatisch naar hun nucleair veilige toestand (fail-safe principe). Componenten die al in de nucleair veilige toestand staan blijven daarin. Deze componenten werken dus ‘gewoon’ door. Deze ‘tweedeling’ heeft echter ook tot gevolg dat er enkele ongewone combinaties van aan- en afgeschakelde componenten zijn ontstaan, wat kan leiden tot schade. Dit is een direct gevolg van de voorrang die nucleaire veiligheid heeft boven bijvoorbeeld voorkomen van economische schade. De kerncentrale blijft of gaat onherroepelijk naar een veilige toestand.
Er is daarom onderzoek gedaan naar twee zaken:
· wat was de aard en de oorzaak van de storing die optrad in een van de twee delen van het reactorbeveiligingssysteem?
· welke nevenschade is (mogelijk) ontstaan op andere plekken in de installatie door combinaties van aan- en afgeschakelde componenten?
Om deze onderzoeken goed te doen is besloten een korte onderhoudsstop in te gaan.
Het onderzoek naar de storing heeft uitgewezen dat een tweetal elektronicamodules vervangen moesten worden. Dat is inmiddels gebeurd en het reactorbeveiligingssysteem is na testen in orde bevonden. Tevens kan met een wijziging van het reactorbeveiligingssysteem de nu opgetreden nevenschade worden voorkomen als deze storing zich nogmaals voor zou doen. Hoewel deze storing nog niet eerder in Borssele is voorgekomen, heeft EPZ de aanvankelijk geplande stilstandsperiode verlengd om met deze wijziging in bedrijf te gaan. De wijziging is inmiddels gerealiseerd en getest.
Het onderzoek naar de nevenschade is afgerond. Eén van de twee hoofdkoelmiddelpompen werd niet afgeschakeld terwijl het reactorbeveiligingssyssteem wel de bijbehorende smeerolietoevoer afsloot.
Het was al snel duidelijk dat één van de lagers van deze pomp daardoor schade had opgelopen. Deze reparatie was in eerste instantie bepalend voor de verwachte inbedrijfname van de centrale. Tijdens het demonteren bleek dat ook andere onderdelen van deze pomp te lijden hebben gehad. Daarnaast zijn er onderdelen waaraan geen schade is gezien, maar die uit voorzorg toch worden vervangen. Het onderste lager van de hoofdkoelmiddelpomp is één van de onderdelen waaraan we nog geen schade hebben gezien, maar uit voorzorg gaan vervangen. Hiervoor moet de pomp verder worden gedemonteerd dan was voorzien. Dit is een groot karwei. De leverancier van de pomp levert hiervoor, naast eigen specialisten, ook de benodigde specialistische apparatuur. Op dit moment zijn de voorbereidingstijd, de tijd om de specialistische apparatuur in Borssele te krijgen en de doorlooptijd van de reparatie niet bekend.
Klik hier voor de hoofdkoelmiddelpomp
Eén van de al gedemonteerde onderdelen, de draagkap van één van de lagers, kan niet zonder meer worden teruggeplaatst. Dit onderdeel is naar de leverancier opgestuurd om weer ‘als nieuw’ te worden gemaakt. Als deze niet gereviseerd kan worden, moet er misschien een ander exemplaar worden vervaardigd. Er zit een groot verschil in levertijd tussen reviseren en nieuw maken.
De belangrijkste planningsonzekerheden zijn dus de levertijd van de draagkap en de tijd die nodig is voor het voorbereiden, repareren en weer monteren van de hoofdkoelmiddelpomp. Een onderbouwde datum voor de opstart van de centrale kan daarom nog niet worden geven. Deze stilstandsperiode zal in elk geval nog meerdere weken duren.
De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) wordt op de hoogte gehouden en houdt toezicht op het verloop van deze stilstandsperiode.
Uitleg over het primaire systeem van de kerncentrale en de functie en de plaats van de hoofdkoelmiddelpompen in dit systeem is te vinden op https://blikindebol.nl/ontwerp/#primair. Op deze website staat meer technische en niet-technische informatie over de dagelijkse bedrijfsvoering van de kerncentrale.
Noot:
Sinds 28 december 2011 is REMIT van kracht wat staat voor ‘Regulation on wholesale Energy Market Integrity and Transparency’ (EU 1227/2011). De actuele REMIT-status is te volgen via http://www.pzem.nl/trading/assets/remit.
EPZ houdt de aandeelhouders op de hoogte van eventuele wijzigingen in de geplande einddatum van een stilstandsperiode. EPZ verwacht de komende weken meer informatie te hebben om tot een concretere datum voor de inbedrijfname te komen en zal die dan ook zelf op haar website vermelden.